NHỮNG KHÚC HÁT RU TẶNG NGƯỜI MẸ TRẺ
“Mẹ ru cái lẽ ở đời
Sữa nuôi phần xác, hát nuôi phần hồn
Bà ru mẹ… mẹ ru con
Liệu mai sau các con còn nhớ chăng?”
(Theo Nguyên Duy)
Trúc với mai À à ời! À à ơi! Ai đi đâu đấy hỡi ai? Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm. Trúc với mai trồng cùng một bụi. Anh đi trúc chửa mọc măng Anh về trúc đã cao bằng ngọn tre. Anh đi lúa chửa chìa vè Anh về lúa đã đỏ hoe đầy đồng. Anh đi em chửa có chồng Anh về con bế con bồng con bang. Đố ai Đố ai ngồi võng không đưa Trách anh Trách em Cái Củ Thương Bống Cái cò Khuyên chồng Vì dân, vì nước, vì chàng, vì em. À à ời, à á à ơi! |
Chiều về gió lạnh cõi lòng Chim loan đón gió, bốn phương lạnh lùng. Thương người chiến sỹ anh hùng Xông pha bom đạn mịt mùng biển khơi. Ra đi thời chẳng tiếc đời Vì non, vì nước, vì chàng, vì em.Bây giờ trên khắp nước non Giặc Tây thua chạy chẳng còn một tên. Bây giờ tổ quốc bình yên Gia đình sum họp hiển vinh suốt đời. Rủ nhau đi bẻ dành dành Lời ru của mẹ Chồng em là lính anh hào Bao giờ mảnh ruộng ngoài đồng Chồng em là lính anh hào Làm trai quyết chí cho bền Bồng bồng Thằng bờm có cái quạt mo Ru con À à ời! À à ơi! Con ong làm mật yêu hoa Cái bống |
Cáo và ong À à ời! À à ơi! Con cáo và tổ ong Tổ ong lủng lẳng trên cành Trong đầy mật ngọt ngon lành lắm thay. Cáo già nhè nhẹ lên cây Định rằng lấy được ăn ngay cho giòn. Ong thấy cáo muốn cướp con Rủ nhau xúm lại vây tròn cáo ta. Châm đầu, châm mắt cáo già Cáo già đau quá phải sa xuống rồi. Ong kia yêu giống yêu nòi Đồng tâm hợp lực đuổi loài cáo đi. Mèo thăm chuột Thằng Cuội Khuyên vợ quay về Anh đây ngậm những bồ hòn Vì rằng có phải đường liền Lòng anh đau đớn trăm chiều Bây giờ nước mắt bằng non Đỗ Văn Kiếng Người lười Vốn tôi có máu đau hàm Làm trai cho đáng nên trai Bầm ơi! Tố Hữu, 1948 Tát nước đầu đình |
Việt Nam đất nước ta ơi À à ời! À à ơi! Việt Nam đất nước ta ơi Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều Quê hương biết mấy thân yêu Bao nhiêu đời đã chịu nhiều thương đau Mặt người vất vả in sâu Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn Ðất nghèo nuôi những anh hùng Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên Ðạp quân thù xuống đất đen Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa. Việt Nam đất nắng chan hòa Hoa thơm quả ngọt bốn mùa trời xanh Mắt đen cô gái long lanh Yêu ai yêu trọn tấm tình thủy chung Ðất trăm nghề của trăm vùng Khách phương xa tới lạ lùng tìm xem Tay người như có phép tiên Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ Nước bâng khuâng những bến đò Ðêm đêm còn vọng câu hò Trương Chi Ðói nghèo nên phải chia ly Xót xa lòng kẻ rời quê lên đường Ta đi ta nhớ núi rừng Ta đi ta nhớ dòng sông vỗ bờ Nhớ đồng ruộng, nhớ khoai ngô Bát cơm rau muống quả cà giòn tan… (Nguyễn Đình Thi) Lao động Người ta đi cấy lấy công Tự tình Thân em như củ ấu gai Thân em như hạt mưa rào Qua đình ngả nón trông đình Chồng em áo rách em thương Râu tôm nấu với ruột bầu Ứng xử Ơn trời mưa nắng phải thì Công lênh chẳng quản bao lâu Cây xanh thì lá cũng xanh, Trứng rồng lại nở ra rồng Liu điu lại nở ra dòng liu diu. Người đời hữu tử hữu sinh Ai ơi cứ ở cho lành Của đời muôn sự của chung Sông sâu nước chảy đá mòn Ai mà phụ nghĩa quên công Thức đêm mới biết đêm dài Gió mùa thu mẹ ru con ngủ Nuôi con cho được vuông tròn Con ơi cho trọn hiếu trung Uốn cây từ thuở còn non Sinh con ai nỡ sinh lòng Công cha như núi thái sơn Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con. Còn cha gót đỏ như son Thuyền không bánh lái thuyền quay Có cha có mẹ thì hơn Cá không ăn muối cá ươn Ơn cha nặng lắm cha ơi Thà ăn bát bột chà vôi Ngày nào em bé cỏn con Cơm cha, áo mẹ, công thầy Lên cao mới biết non cao Tôm càng lột vỏ, bỏ đuôi Mẹ già đầu bạc như tơ Chiều chiều ra đứng ngõ sau Trông về quê mẹ, ruột đau chín chiều Ngó lên nuộc lạt mái nhà Anh em nào phải người xa Yêu nhau như thể tay chân Anh em như thể tay chân, Muốn cho lắm cội nhiều cành Con ai là chẳng con cha Làm người có tổ, có tông Nhiễu điều phủ lấy giá gương Khôn ngoan đối đáp người ngoài Bầu ơi thương lấy bí cùng Cờ bạc là bác thằng bần Đêm nằm nghĩ lại mà coi Thương ai cho bằng thương chồng Thế gian còn dại chưa khôn Miếng ăn là míếng tồi tàn Có khó mới có miếng ăn Không dưng ai dễ đem phần đến cho. Thế gian giàu bởi chữ cần |
Ứng xử
Muốn no thì phải chăm làm Của đời cha mẹ để cho Đói thì đầu gối phải bò Một cây làm chẳng nên non Thà rằng ăn bát cơm rau Ai ơi chớ vội cười nhau Ai ơi chớ vội cười nhau Cây nào là chẳng có sâu chạm cành. Ở sao cho vừa lòng người Ở rộng người cười, ở hẹp người chê. Trách người một, trách ta mười Khi giàu chẳng có đỡ ai Chim quyên nó đậu bụi riềng Chim khôn hót tiếng rành rành Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe. Đất tốt trồng cây rườm rà Những người thanh lịch nói ra dịu dàng. Người thanh tiếng nói cũng thanh Chuông kêu chuông đánh bên thành cũng kêu. Lời nói chẳng mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Nói lời phải giữ lấy lời Đừng như con bướm đậu rồi lại bay. Hạt tiêu nó bé cay cay Anh em chín họ mười đời Chị em cùng khúc ruột rà Đồng tiền không phấn không hồ Vai mang túi bạc kè kè Giàu cha giàu mẹ thì mừng Nghèo nhân nghèo nghĩa thì lo Nghèo tiền nghèo bạc chả cho là nghèo. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn Nâu sòng nào quản khen chê Thói đời hay chuộng bề ngoài Ai ơi gương bể khó hàn Nước trong ai chẳng rửa chân Thà rằng ăn nửa quả hồng Đừng ham của rẻ của ôi Trăm năm bia đá thì mòn Ăn lắm thì hết miếng ngon Rượu lạt uống lắm cũng say Khôn ngoan chẳng lựa nói nhiều Kim vàng ai nỡ uốn câu Hoa thơm ai nỡ bỏ rơi Người khôn ăn miếng thịt gà, Người dại ăn trái bồ nâu, Người khôn chưa đắn đã đo Hoa thơm ai chẳng nâng niu Người đời phải xét thiệt hơn Vàng sa xuống giếng khôn tìm Nói chín thì nên làm mười Thương nhau nước đục cũng trong Thương nhau trái ấu cũng tròn Yêu nhau cau sáu bổ ba Thương ai thương cả đường đi Cây cao thì gió càng lay Cái vòng danh lợi cong cong Sự đời nghĩ cũng nực cười Làm trai cho đáng nên trai Con ơi, mẹ bảo con này Con đừng học thói chua ngoa Dù no dù đói cho tươi Phòng khi đóng góp việc làng Gió đưa cây cửu lý hương Gió đưa cây cải về trời Rau răm ở lại chịu lời đắng cay. Sầu riêng cơm chẳng muốn ăn Ai ơi đừng chóng chớ chày Cơm cha, áo mẹ, công thầy, Trèo lên cây bưởi hái hoa, Vè đi ở |
Tháng năm công việc ê hề Thằng ở ra về, chủ phải cưỡi trâu. Giã ơn chúng bạn chăn trâu, Tớ về đồng bãi hái dâu chăn tằm. Tớ ở chưa được nửa năm,Chủ nhà mắng tớ, tớ nằm không yên. Tớ ở thì tớ lấy tiền, Làm chi thiểu não, làm phiền tớ thay. Chửa sáng dắt trâu đi cày, Dọn bờ cuốc góc nửa ngày chưa tha: “Bờ lớn con hãy cuốc ra, Bờ bé đắp lại cho bà, con ơi!” Việc làm khắp chốn cùng nơi, Giục đi cắt cỏ, vai tôi đã mòn. Đi thì lội suối trèo non, Cắt được gánh cỏ đã mòn đôi vai. Về nhà xay đỗ, cạo khoai, Xay thóc, giã gạo canh hai chưa nằm. Gà kia mày gáy chiêu đăm,Để chủ tao nằm, tao ngủ chút nao. “Bờ chuôm cho chí bờ ao, Mướn được thằng ở, nhẽ nào, con ơi!” Chúa ăn rồi chúa lại ngồi Bắt thằng con ở dọn nồi, dọn niêu.Ngày trước còn thí yêu yêu, Về sau chửi mắng ra chiều tốn cơm. Trước kia còn để cho đơm, Sau thì giật lấy: “Tao đơm cho mày!” Tôi đơm một đũa thì đầy, Chúa đơm ba đũa chẳng đầy xung quanh.Thằng ở câu được mè ranh, Nạc chúa ăn hết, để dành xương cho. Chúa giai là chúa hay lo, Đêm nằm cắt việc ra cho mà làm. Chúa gái là chúa ăn tham, Đồng quà tấm bánh đút nơm trong buồng. Ăn rồi chết nứt, chết trương, Chẳng nhớ thằng ở, chẳng thương con đòi. Ba năm cho được cái khố lụa chồi, Đầu bằng chiếc đũa, cái đuôi thằn lằn. Ra đường chẳng dám ở trần, Thấy chúng, thấy bản, hổ thân, hổ đời! Mẹ tôi sinh một mình tôi, Tôi ở nhà người, chịu đắng chịu cay. Đắng cay thì mặc đắng cay, Tôi ở năm ngoái, năm nay tôi về. Giã ơn cái rổ, cái sề, Nửa đêm gà gáy, tao về nhà tao. Giã ơn cái cọc cầu ao,Nửa đêm gà gáy, cho tao có mày. Nhớ Việt Bắc Mình về mình có nhớ ta?Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng. Thương nhau, chia củ sắn lùi Ta về, mình có nhớ ta Nhớ khi giặc đến giặc lùng Ai về ai có nhớ không? Ai về ai có nhớ không? Ở đâu u ám quân thù – Nước trôi nước có về nguồn – Nước trôi, lòng suối chẳng trôi – Mình về thành thị xa xôi – Ðường về, đây đó gần thôi! – Mình về với Bác đường xuôi – Lòng ta ơn Ðảng đời đời Cầm tay nhau hát vui chung Phạm Thị Hương sưu tầm |
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.